Lata mijają, a my często w dorosłym życiu zaczynamy się zastanawiać, czym tak naprawdę jest nasza psychika. Czy to jedynie cechy wytwarzające się na podstawie zdobywanych doświadczeń, a może wiele zależy od ludzi, wokół których wyrastamy. Wciąż jednak trudno odpowiedzieć, dlaczego dwoje dzieci z tego samego domu może wyrosnąć na kompletnie innych ludzi. Czy to, że mama pije, sprawiło, że ja też nie potrafię się oprzeć alkoholowi Czy fakt, że ojciec był niesamodzielny i potrzebował oraz wymagał wyręczania i nieustannej pomocy od dzieci, wpływa na to, że dzieci te potem mają wyższą potrzebę, aby ktoś otoczył je opieką. W przeszłości naszych rodziców bez wątpienia można szukać kluczy, uważajcie jednak – kiedy zrozumiecie historię swoich przodków, niekonieczne staniecie się bezgranicznie szczęśliwi.
Nasze JA ma wiele przyczyn
Psychologowie są przekonani, że charakter i życie człowieka idzie w takim, a nie innym kierunku z wielu powodów, które czasami trudno zauważyć na pierwszy rzut oka albo trudno zrozumieć. Wybieramy jakieś ścieżki, gnani przez temperament lub ostrożnie wybierając na podstawie swoich wcześniejszych przeżyć, obieramy daną drogę, bo kroczyli nim wszyscy, albo dlatego, że nikt tamtędy nigdy nie poszedł.
Między czynnikami, które wpływają na naszą decyzję, są także przekazy międzypokoleniowe (transgeneracyjne). Są to „prezenty”, które otrzymaliśmy od naszych przodków. Są ukryte głęboko w podświadomości — możemy zrobić krok w stronę trzymania kontroli już przez samo uświadomienie sobie, że takie przekazy istnieją w nas. Istnieje oczywiście wiele problemów psychologicznych, zagwozdek, spraw, które nas stresują, a które da się rozwiązać bez analizowania przeszłości rodziny.
Przekaz transgeneracyjny
Przodkowie nieświadomie przekazują nam pewne wiadomości, wskazówki na temat tego, jak powinniśmy postępować w życiu. To zbiór przekonań, wartości, którymi kierujemy się, chociaż nie zostały nam one przedstawione ani wprost, ani świadomie przez członków najbliższej rodziny.
Jakie na przykład Zastanów się, czy słyszałeś kiedyś, żeby ktoś tłumaczył drugiej osobie, że dzieci powinny zapewniać poczucie bezpieczeństwa swoim rodzicom Oczywiście, że nie. To rodzice powinni troszczyć się o swoich potomków, ale bywa, że rzeczywiście to młodzi zajmują się swoimi rodzicami — pocieszają, zapewniają, że wszystko będzie dobrze (taka sytuacja to parentyfikacja). Dorośli, którzy mieli takie dzieciństwo, często podświadomie „przekazują” informację swoim dzieciom — dają im w jakiś sposób znać, że potrzebują ich opieki. W taki sposób problem w relacjach w rodzinie przekazywać można z pokolenia na pokolenie. Zresztą wiele oczekiwań i przekonań można w ten sposób „podarować” młodszym pokoleniom.
Większość osób nie jest świadoma, że mamy takie powiązanie z przodkami – nie tylko rodzicami, ale babciami itd. Przekazy mogą wędrować przez wiele pokoleń, mimo że rzeczywistość i warunki życiowe ulegają zmianie.
Koncepcja lojalności
Boszormenyi-Nagy stworzył teorię, zgodnie z którą przekazy transgeneracyjne utrudniające funkcjonowanie tworzą się wówczas, gdy rodzinny bilans zysków i strat nie jest w harmonii. Bilans powinien się wyrównywać. Ktoś jest winny jednemu wdzięczność, a potem spłaca swój dług i tak w kółko. Ta wdzięczność skutkuje tak, że czasami rodzice rezygnują ze swoich marzeń, poświęcają je, żeby zadowolić swoich rodziców. Często ten sposób myślenia ciągnie się przez wiele pokoleń — rodzice traktują swoje dary dla dziecka, jako rosnący dług, którego spłaty będą oczekiwać, kiedy dziecko będzie decydowało o swojej przyszłości.
To tylko jeden z przykładów zachowań, które można niejako „odziedziczyć”. Wiele osób decyduje się na zerwanie ze szkodliwymi dla nas przekazami dopiero na terapii. Jeżeli uważasz, że czasami postępujesz nie w zgodzie ze sobą, warto, żebyś skontaktował się z terapeutą i spróbował zastanowić się nad tym, jak jakaś kwestia wyglądała w Twojej rodzinie. W każdej rodzinie obowiązuje inny zbiór zasad. Zrozumienie ról, które pełnią poszczególni członkowie rodziny, nie jest łatwe.
Przeszłość może mieć silniejszy lub mniejszy wpływ na nasze życie. Warto zastanowić się, jak jest w naszym przypadku.