„Pani córka/syn stale myśli o niebieskich migdałach! Nie uczy się i nie potrafi się skupić! Straszny z niego leń!” – słyszeliście kiedyś takie stwierdzenia dotyczące Waszych dzieci? Młodzi ludzie z deficytem często są uznawani za nieposłusznych i ignorujących polecenia. Rzadko kiedy łączy się je z ADD – zaburzeniem, które nie jest zbytnio rozpoznawalne.
Dlaczego nieczęsto rozpoznaje się u dzieci ADD?
Przede wszystkim w przeciwieństwie do odwrotnego zaburzenia ADHD (zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi), ADD nie powoduje nadpobudliwości. Te dwa zaburzenia mają jeden wspólny objaw – zaburzenia uwagi, które swoją drogą według statystyk mają być problemem nawet 6% dzieci i dorosłych. Przy omawianym dzisiaj zaburzeniu dekoncentracji i rozproszeniu uwagi nie towarzyszy przesadna aktywność dziecka. To właśnie z tego powodu niejednokrotnie problem zostanie niezauważony, a za problemy dzieci z nauką wini się je same – przez stwierdzenia, że to cechy ich osobowości lub wychowanie wpływają na trudności ze skupieniem się na pracy w szkole.
Osoby z ADD są ciche, niektórzy mogliby określić je mianem flegmatycznych. Wykazują się skromnością i zdarza im się często być nieobecnymi duchem. Wielu terapeutów i psychologów twierdzi, że są one obdarzone wyjątkowo rozwiniętą wyobraźnią, która wciąga je w sny na jawie, podczas których zapominają o całym świecie, skupione na swoich fantazjach.
Kochają odpoczywać
Łatwo domyślić się, że osoby z tym zaburzeniem wolą leniuchować i zebranie się do pracy zajmuje im więcej czasu i wymaga więcej energii, niż inne osoby normalnie do tego przeznaczają. Niestety te problemy ze skupieniem sprawiają, że często nie są w stanie uczyć się tak szybko, jak inni dookoła, ponieważ ich uwaga jest mniej skupiona na głosie nauczyciela czy tekście. Zdarza im się często „odlatywać” w trakcie wykładu i dumać o czymś zupełnie niezwiązanym z tematem.
Zaburzenia ADD są o tyle kłopotliwe, że nawet kiedy osobie, która na nie cierpi, uda się wreszcie zabrać się do pracy, to rozprasza ją byle stuknięcie, błyśnięcie światła, szept, kroki na korytarzu. Trudno jej także wykonywać zadania, które wymagają podzielnej uwagi. A mimo tego wszystkiego sami nie zastanawiają się zwykle nad tym, czy mają jakiś problem, który wymagałby terapii, bo przecież są spokojni, zgodni z otoczeniem i nie wdają się zbyt często w konflikty.
Co powoduje deficyt uwagi i jak temu zapobiegać?
Psychologowie nie wiedzą na 100%, skąd biorą się zaburzenia koncentracji u dzieci, lecz podejrzewają, że ADD jest dziedziczone w genach. Badania pokazują, że u osób z zaburzeniami uwagi widoczna jest mniejsza aktywność płata czołowego – części mózgu odpowiedzialnej za koncentrację. Osoby te także mają mieć w układzie nerwowym inną ilość neuroprzekaźników, niż osoby, które nie mają problemów ze skupieniem uwagi. Wszystko to powoduje, że mózg dziecka z ADD nie jest w stanie poradzić sobie z hierarchizacją docierających do niego bodźców.
Niestety ADD nie mija z wiekiem i towarzyszy osobom w dorosłym życiu, sprawiając trudności w rozwijaniu kariery i dalszym edukowaniu się.
Może pojawić się pytanie, skoro dziecko nie jest nerwowe i nie sprawia kłopotów wychowawczych, czy jest sens odwiedzić gabinet psychologiczny? Tak — właśnie dlatego, że braki w wiedzy i umiejętnościach powstałe w dzieciństwie jeszcze bardziej utrudnią funkcjonowanie naszych dzieci, kiedy te już będą dorosłe. ADD nieleczone może prowadzić do depresji lub innych zaburzeń psychicznych w związku z odmiennością i trudnościami w realizowaniu codziennych zadań.
Terapia i praca indywidualna
Sama osoba z ADD może samodzielnie starać się pracować nad swoim problemem – przede wszystkim dbać o swoje zdrowie i zapewniać sobie optymalną ilość energii. W tym celu warto się wysypiać i nauczyć się porządkowania swoich planów. Czyste i zorganizowane stanowisko pracy pomoże nam skupić się na pracy.
Wesprzeć starania osoby z deficytem uwagi można przez farmakoterapię i psychoterapię. Często w przypadku tego zaburzenia prowadzi się terapię rodzinną (zwłaszcza, jeżeli zaburzenie zostaje zdiagnozowane wcześnie – w wieku dziecięcym) lub poznawczo-behawioralną. Jednym z psychoterapeutów pracujących w nurcie poznawczo-behawioralnym w Psychologgii jest Agnieszka Kolbowska. Pomaga osobom, które chcą zapanować nad uciążliwymi, niechcianymi zachowaniami, emocjami lub myślami. Skontaktuj się z nami, żeby umówić się na spotkanie.
