Z pewnością każdy z nas choć raz natknął się na osobę, która wydała mu się przesadnie skoncentrowana na sobie. Takie spotkania skłaniają nas do myślenia: czym jest narcyzm, co sprawia, że ktoś staje się narcyzem? Jakie czynniki są za to odpowiedzialne
Czym narcyzm jest tak naprawdę?
Narcyzm nie jest jedynie negatywną cechą, wadą charakteru – stanowi jedno z zaburzeń osobowości. Osoby cierpiące na to schorzenie mają wypaczone pojęcie o samych sobie: wyolbrzymiają własne umiejętności i zalety, uważają się za ważniejsze od innych i oczekują, że inni również będą traktowali je niczym swoistą „elitę”. Jakie jeszcze cechy świadczą o możliwym narcystycznym zaburzeniu osobowości?
Jak rozpoznać narcyza?
- narcyz jest zadufany w sobie i uważa, że wszystko kręci się wokół niego,
- odczuwa wielką potrzebę przewodzenia, dominowania i zdobywania,
- uwielbia otaczać się ludźmi znanymi, uważa, że nie każdy zasługuje na jego towarzystwo,
- stale deprecjonuje i poniża innych ludzi,
- nigdy nie przeprasza i nie czuje wyrzutów sumienia za przykrości, które wyrządza innym,
- inni ludzie są dla niego tylko środkiem do celu, owija ich sobie wokół palca, wykorzystuje, a następnie zostawia,
- w zasadzie nigdy nie jest bezinteresowny,
- uważa, że wszystko się mu należy i ma niezachwiane poczucie własnej wyjątkowości,
- w obliczu krytyki łatwo popada we wściekłość i traci kontrolę nad sobą,
- uważa się za niezwykłego kochanka i uwodziciela,
- chętnie chwali się swoimi podbojami,
- w celu budowania swojego cudownego wizerunku potrafi kłamać, wymyślać niestworzone historie i przypisywać sobie cudze zasługi,
- kiedy tylko dostrzega słabości u innych ludzi, natychmiast je wykorzystuje,
- nie liczy się ze zdaniem innych osób,
- uważa, że stoi ponad prawem i obyczajami,
- ubiera się ekstrawagancko, lubi zwracać na siebie uwagę,
- otacza się drogimi i markowymi rzeczami, nawet jeśli go na to nie stać,
- oszukiwanie innych sprawia mu przyjemność,
- nie widzi problemu w dążeniu do celu po trupach,
- nie liczy się z cudzymi emocjami i nie wykazuje empatii.
Czy narcyz może się zmienić?
Zmiana jest możliwa, chociaż na pewno jest niezwykle trudna – dla niektórych osób przemiana może być zbyt trudna, żeby wytrwać w postanowieniu i rzeczywiście porzucić dawną drogę życia. Kluczowa jest tu motywacja i to, w jakim stopniu dana osoba przejawia zachowania narcystyczne, bowiem nie wszystkie z wymienionych powyżej muszą być równie silne.
Nadmienić należy jednak, że warto spróbować, zwłaszcza że badania dowodzą, że panowie z mocno rozwiniętymi roszczeniowością i dążeniem do wykorzystania drugiej osoby mieli znacznie wyższy poziom kortyzolu – hormonu stresu, który wywołuje podwyższenie ciśnienia krwi i problemy kardiologiczne.
